Warmińsko-Mazurska Kartoteka Ornitologiczna

Obserwacje mewy bladej Larus hyperboreus w północno-wschodniej Polsce

W dniu 13 III 1994 stwierdzono drugoroczną mewę bladą Larus hyperboreus na „Rozlewisku Morąskim” graniczącym z Morągiem (53O54’32.57”N, 19O55’13.17”E (Oleksa i Nowakowski 2003). Ptak przebywał na tafli lodu w towarzystwie licznych mew siwych Larus canus, mew z grupy srebrzystej L. argentatus sensu lato oraz śmieszek Chroicocephalus ridibundus...

Zmiany liczebności i zmienność zachowań łabędzi niemych Cygnus olor na śródpolnym zbiorniku wodnym koło Kwiecewa w okresie wiosennym i letnim

Liczebność nielęgowego stada łabędzi niemych Cygnus olor na zbiorniku wodnym koło Kwiecewa była wyraźnie wyższa wiosną niż latem. Ten spadek liczby ptaków prawdopodobnie wynikał z przemieszczeń lokalnych spowodowanych między innymi stopniowym zmniejszaniem się powierzchni zbiornika oraz odlotem ptaków na pierzowiska. Intensywniejsze żerowanie w okresie wiosennym mogło wynikać z większego zapotrzebowania na pokarm podczas niższych temperatur. Latem stwierdzono więcej ptaków pielęgnujących upierzenie, co prawdopodobnie było związane z zachodzącym wtedy pierzeniem piór okrywowych. W kolejnych porach dnia zarówno wiosną, jak i latem najwięcej łabędzi żerowało wieczorem.

Spadek liczebności populacji bociana białego Ciconia ciconia w powiecie kętrzyńskim

Stan populacji bociana białego w rejonie Kętrzyna jest badany od 1974 roku co pięć lat. Obszar ten reprezentuje najwyższe zagęszczenia tego gatunku w skali europejskiej. W ciągu 30 lat, w okre- sie 1974–2004 odnotowywano wzrost liczebności wynoszący 35%. Ostatnia kontrola w 2010 roku wykazała spadek liczby par sięgający 25% – zwłaszcza w odniesieniu do tzw. kolonii bocianich w północnej części regionu, gdzie liczba par zmalała o ponad połowę. Wynik ten jest o tyle repre- zentatywny, że oba porównywane lata 2004 i 2010 cechował podobny efekt lęgowy.

Awifauna lęgowa OSO Puszcza Napiwodzko-Ramucka ze szczególnym uwzględnieniem gatunków priorytetowych

Podczas inwentaryzacji przeprowadzonej w roku 2012 w OSO Natura 2000 Puszcza Napiwodzko-Ramucka PLB280007 (pow. 1166 km2) stwierdzono 152 lęgowe gatunki ptaków. Odnotowano gniazdowanie 34 gatunków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej oraz 12 gatunków z polskiej czerwonej księgi zwierząt. Obszar ten ma szczególnie istotne znaczenie dla gatunków, których liczebność w ostoi wynosi >1% populacji krajowej, w tym: rybołowa Pandion haliaetus (5 par, 15% populacji krajowej), lelka Caprimulgus europaeus (460–750 par, 7,6%), łabędzia krzykliwego Cygnus cygnus (7–9 par, 7,6%), włochatki Aegolius funereus (40–60 par, 2,9%), kani czarnej Milvus migrans (10–14 par, 2,0%), zielonki Porzana parva (30–40 par, 2,0%), muchołówki małej Ficedula parva (685–745 par, 1,7%), bielika Haliaeetus albicilla (17–22 par, 1,6%), cietrzewia Tetrao tetrix (4 samce, 1,5%) i orlika krzykliwego Clanga pomarina (32–35 par, 1,3%). Jest to również ważna ostoja dla gągoła Bucephala clangula (100–120 par, 3,2% populacji krajowej), perkoza dwuczubego Podiceps cristatus (460–480 par, 2,4%) i siniaka Columba oenas (240–320 par, 1,1%). Obszarem o szczególnym znaczeniu dla ptaków w obrębie ostoi jest rezerwat Las Warmiński i jego najbliższe otoczenie. Znajdują się tu, skoncentrowane na niewielkim obszarze (2% powierzchni leśnej ostoi), najważniejsze lęgowiska kilku gatunków, np. muchołówki białoszyjej F. albicollis (99% populacji w ostoi), dzięcioła średniego Dendrocopos medius (30%), muchołówki małej (25%), bielika i gągoła (po 20%), siniaka (12%) oraz włochatki (7%). Ponadto na jeziorach w obrębie rezerwatu i na pobliskim Jez. Łańskim występują największe skupienia lęgowe nurogęsi Mergus merganser i perkoza dwuczubego, grupujące po ok. 30% ich liczebności w ostoi.

Występowanie sóweczki Glaucidium passerinum na Warmii i Mazurach

W latach 2011–2012 prowadzono poszukiwania sóweczek Glaucidium passerinum w większych kompleksach leśnych Warmii i Mazur. W pracy wykorzystano również dostępne źródła literaturowe oraz informacje niepublikowane. Do roku 1993 sóweczkę odnotowano tu zaledwie pięciokrotnie. W latach 2007–2012 stwierdzono ją na ośmiu stanowiskach w okresie lęgowym i kilkanaście razy w okresie pozalęgowym. Najwięcej obserwacji pochodzi z Puszczy Piskiej i Rominckiej. W Puszczy Rominckiej i Lasach Wipsowskich stwierdzono pierwsze lęgi tego gatunku. Liczebność sóweczki na Warmii i Mazurach można oszacować na 3–20 par. Zmiany w rozpoznaniu sytuacji gatunku na opisywanym obszarze w ostatnich latach mogą być spowodowane wzrostem populacji i/lub wzrostem aktywności ornitologów. Nowe tereny mogą zasiedlać ptaki pochodzące zarówno z północy, jak i środkowej Europy. Wzrost liczebności populacji gatunku w obrębie geograficznego zasięgu oraz obecność wielu dogodnych siedlisk i miejsc do gniazdowania pozwalają przypuszczać, że sóweczka zwiększy liczebność na Warmii i Mazurach w najbliższych latach.